Terpenen: gewonnen uit Cannabis

In het geval van de cannabisplant verwijst de term “organische chemicaliën” naar de verschillende moleculen en verbindingen die van nature in de plant voorkomen, zoals cannabinoïden, terpenen, flavonoïden en andere stoffen die verantwoordelijk zijn voor de karakteristieke geur, smaak en effecten van cannabis. Neem bijvoorbeeld de terpenen. Deze  stoffen spelen een integrale rol bij de bescherming van de plant tegen bacteriën en diverse omgevingsfactoren. Terpenen worden voor verschillende doeleinden gewonnen.  

Wat zijn terpenen?

Terpenen (ofwel isoprenen) zijn organische, aromatische koolwaterstoffen. Hiervan bevinden zich er ongeveer 140 verschillende in de cannabisplant. Vaak worden ze omschreven als terpenoïden, maar dit zijn toch écht andere stoffen.  

Waarin zit dan het verschil? Terpenen zijn koolwaterstoffen en bevatten alleen waterstof en koolstof als kernelementen. Terpenoïden zijn meestal gedenatureerd (het voor menselijke consumptie ongeschikt gemaakt). Dit doen ze door oxidatie en in sommige gevallen chemische modificering (een droog- en uithardingsproces waardoor het zuurstofgehalte van de verbinding verandert).  

Dit is een belangrijk onderscheid, want terpenen zijn dus volledig organisch. Ze worden gesynthetiseerd (samenvoegen tot een geheel) door middel van secretorische cellen. Secretorische cellen spelen een belangrijke rol bij verschillende fysiologische processen en interacties van planten met hun omgeving. Deze cellen zitten in de trichomen. Hun productiesnelheid wordt meestal verhoogd bij blootstelling aan natuurlijk licht.

In verschillende delen van de cannabis- en hennepplanten vind je verschillende verbindingen. CBD zit bijvoorbeeld in de stengels van de planten. Terpenen worden meestal in grote hoeveelheden uit onbevruchte, vrouwelijke cannabisbloemen gehaald, voordat ze als onderdeel van het verouderingsproces beginnen te verslechteren. Ze worden verondersteld te verdampen bij 157 graden Celsius, wat ongeveer hetzelfde niveau is als THC. 

Sommige terpenen zijn echter duurzamer dan andere, wat alleen maar de diversiteit laat zien die er bestaat onder deze grote groep van geassocieerde verbindingen. 

Wat doen terpenen?

Samen met cannabinoïden zijn terpenen de belangrijkste bestanddelen van de wietplant. Je treft ze aan in de plakkerige trichomen (harsklieren) van de plant. Terpenen dienen verschillende doelen in verschillende stadia van de levenscyclus van de plant. Een belangrijk doel voor de plant is dat terpenen bescherming bieden. Binnenin de cannabisplant spelen ze een ongelooflijk belangrijke rol door een natuurlijke bescherming te bieden tegen bacteriën en schimmels. Aan de buitenkant beschermen ze de planten tegen aanvallen van insecten en tegen een groot aantal andere omgevingsfactoren. Terpenen ondersteunen dus de natuurlijke groei van de plant. 

Eenmaal gewonnen uit vrouwelijke cannabisbloemen kunnen terpenen op een heel andere manier worden gebruikt. Meestal dienen ze dan als gemeenschappelijke componenten van natuurlijke voedselaroma’s en -geuren. Hiervoor zijn ze uitermate geschikt vanwege hun aromatische en kleurrijke profiel. Het gebruik van terpenen op deze manier kent al een lange geschiedenis, waarbij de FDA (de NVWA in de Verenigde Staten) en een aantal andere instanties deze verbindingen officieel als veilig hebben erkend. 

Je weet trouwens al hoe terpenen ruiken! Ze zijn namelijk verantwoordelijk voor het onmiskenbare aroma van cannabis. Dus of je nu van deze geur houdt of er een intense hekel aan hebt (en je zult zeker in een van deze kampen vallen), terpenen vormen de verbinding achter deze geur van wiet. 

Waar kunnen ze nog meer voor dienen?

Net als de CBD-verbinding zijn er andere terpeenfuncties die nog niet volledig zijn onderzocht of onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek, maar waar ze misschien van grote waarde zullen zijn. 

Net als bij cannabidiol worden terpenen verondersteld te interageren met de CB1 en CB2 receptoren die in het menselijk lichaam bestaan. Hierdoor zijn terpenen goed voor tal van natuurlijke functies van je lichaam en versterken ze je immuunreacties. Een aantal voorbeelden:  

• Een van de verwachtingen is dat de interactie met CB1 receptoren (welke tot expressie komt in het perifere zenuwstelsel en het centrale zenuwstelsel) in de hersenen leidt tot een verbeterde noradrenaline-activiteit. Wat je daarvan merkt? Symptomen van angst en stress zullen verminderen! 
• Een ander effect is het samenspel met norepinefrine. Dit is een organische chemische stof die voornamelijk functioneert als een hormoon en neurotransmitter. Dit stofje beïnvloedt in aanzienlijke mate je stemming over een langere periode.
• Om nog een ander voorbeeld te noemen: sommige studies laten doorschemeren dat terpenen ook fungeren als remmers van de serotonine–opname. Op een natuurlijke wijze zouden ze dan hetzelfde effect hebben als antidepressiva. 

Natuurlijk is er meer onderzoek nodig om de volledige impact van terpenen binnen het endocannabinoïde systeem (ECS) van het lichaam te bepalen. Maar alles lijkt erop te wijzen dat we het volledige potentieel van deze ongelooflijke verbinding nog niet hebben gerealiseerd. 

Maken terpenen je high?

Kort gezegd: nee. Als je high wilt worden, kun je beter wat anders kopen. Ze wekken geen psychoactieve high op zoals THC dat doet. Terpenen bevatten slechts minimale sporen van het psychoactieve middel THC en werken daarom op dezelfde manier als CBD. Ze werken subtieler en veranderen de stemming door samen te werken met het serotonine– en dopaminesysteem. De moleculen beïnvloeden ook de door cannabinoïden gegenereerde high en sturen deze op opvallende manieren bij. Terpenen als limoneen trakteren je bijvoorbeeld op een verfrissende en stimulerende sensatie. Myrceen op zijn beurt wekt een ontspannender effect op.  

Ben je geïnteresseerd in de wetenschap achter deze bewering? Duik dan eens in het onderzoek dat dr. Ethan Russo heeft verricht. Hij heeft aangetoond dat terpenen het effect van THC-bevruchtende effecten actief zullen beperken. Hij legt de interessante chemie van deze krachtige stof bloot.  

Zijn ze zichtbaar bij een drugstest?

Absoluut niet! Terpenen zijn veilig als het gaat om drugstesten. Deze moleculen vind je overal. De kans is zelfs groot dat je ze elke dag consumeert zonder het te weten. Je krijgt terpenen bijvoorbeeld binnen met elk slokje sinaasappelsap dat je neemt, of je ademt ze in tijdens een mooie boswandeling. 

Welke terpenen tref je aan in cannabis?

Wij mensen hebben het complexe vermogen om de wereld om ons heen te observeren en ermee te communiceren. Terpenoïden zijn hiervoor essentieel, bijvoorbeeld voor de identificatie en waarneming van fruit, groenten, kruiden en de zorgvuldige constructie van CBD-oliën uit de cannabisplant. Terpenen in deze geweldige plant zijn gemaakt in de kleverige harsklieren waar CBD en andere cannabinoïden worden geproduceerd.  

Zoals vermeld kun je meer dan honderd verschillende terpenen in cannabis aantreffen. Maar er wordt dan geen rekening gehouden met de vele verschillende variaties die er zijn in bijvoorbeeld hoeveelheid en concentratie. Een goed voorbeeld hiervan vinden we in de vergelijking van citroen en sinaasappels. Beide vruchten bevatten exact hetzelfde type isopreen (limoneen), maar in verschillende concentraties. Een kleine variatie van de hoeveelheid is genoeg om de geur van een citroen te laten verschillen van een sinaasappel. 

Isoprenen bieden dus belangrijke voordelen voor de gezondheid van mensen. Daarom dragen ze wellicht bij aan de medicinale eigenschappen van verschillende ondersoorten van cannabis. Naarmate onze kennis hierover toeneemt, groeit ook onze kennis over hoe we nieuwe medicinale soorten het beste kunnen ontwikkelen en toepassen. Wees wel voorzichtig welke producten je kiest als je terpenen koopt! Gezien de belangrijke en opwindende rol die terpenen spelen in de zintuiglijke sensaties die we elke dag ervaren, is het belangrijk om alleen kwalitatieve CBD-producten te kiezen. Let erop dat de producent hoogwaardige olie gebruikt, zodat ze de natuurlijke synergie helpen maximaliseren en uiteindelijk bijdragen aan een betere gezondheid. 

Bekijk ook onze terpenengids waar we de meest voorkomende terpenen in cannabis uitlichten.